องค์การบริหารส่วนตำบลท่าโรงช้าง เดิมเป็นอำเภอท่าโรงช้าง ยุบรวมเป็นอำเภอท่าข้ามเมื่อปี พ.ศ. 2473 และเปลี่ยนชื่อ เป็นอำเภอพุนพิน ในปี พ.ศ.2481 สภาพชุมชนตำบลท่าโรงช้างดั้งเดิม เป็นชุมชนริมแม่น้ำ คมนาคมทางเรือ อาชีพของประชาชนทำนา ทำไม้ซุง ทำสวนผลไม้ ค้าขาย คล้องช้าง ผู้ที่มีช้างหลายเชือกแสดงออกถึง ผู้มีฐานะทางสังคม บริเวณที่ตั้งที่ว่าการอำเภอท่าโรงช้าง โรงพักตำรวจ และวัดท่าโรงช้าง ซึ่งปัจจุบันเป็นวัดร้างตั้งอยู่บริเวณหมู่ที่ 3 และ 4 ในปัจจุบัน มีโรงฝึกช้างและท่าลงช้างสำหรับอาบน้ำ และชักลากไม้ซุงลงแม่น้ำพุมดวงเพื่อนำไปขาย สันนิษฐานว่าคำว่าท่าโรงช้าง จะเพี้ยนมาจากคำว่า "ท่าลงช้าง" ก็ได้ไม่มีหลักฐานแน่ชัด

    เรื่องเล่าประวัติตำบลท่าโรงช้าง บุคคลที่สำคัญที่ผู้คนกล่าวถึง คือ นายอำเภอ เคลื่อน มณีนิล และขุนช้าง ชื่อเดิม ชื่น บุญชิต สำหรับวัดท่าโรงช้าง มีบันทึกว่า พื้นที่วัดถูกน้ำกัดเซาะ จนเหลือน้อยลงเรื่อยๆ ชาวบ้านจึงนิมนต์หลวงพ่อลอย จากวัดท่าโรงช้าง มาเป็นเจ้าอาวาส วัดตะเคียนทอง และรื้อวัด ท่าโรงช้าง นำไม้บางส่วน ไปสร้างวัดตะเคียนทอง และเปลี่ยนชื่อเป็น วัดนาคาวาส ตั้งอยู่หมู่ที่ 4 บ้านหัวไทร ในปัจจุบัน